© Emy Elleboog
“We botsen allemaal op dezelfde muur”
Volgens minister Van Bossuyt botsen Europese landen vandaag allemaal op hetzelfde probleem: “We kunnen illegale of criminele Afghanen niet terugsturen, zelfs niet na een veroordeling. Dat ondermijnt het vertrouwen van onze burgers in het asielbeleid en tast onze veiligheid aan. Het is tijd om samen door te duwen.”
De 20 lidstaten ondertekenden een gezamenlijke brief aan Europees commissaris voor Asiel en Migratie Magnus Brunner. Daarin vragen ze concrete stappen om zowel vrijwillige als gedwongen terugkeer naar Afghanistan mogelijk te maken, zeker voor wie een bedreiging vormt voor de openbare orde.
De landen die de oproep ondertekenden, zijn België, Bulgarije, Cyprus, Duitsland, Estland, Finland, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Slowakije, Tsjechië en Zweden.
Een duidelijk signaal
Minister Anneleen Van Bossuyt formuleerde in haar oproep een aantal heel concrete initiatieven:
- Een sterkere rol voor Frontex bij de vrijwillige terugkeer en de herintegratie, zodat inspanningen beter worden gecoördineerd en nationale middelen efficiënter worden ingezet.
- Een grondig onderzoek naar de mogelijkheden voor gedwongen terugkeer, met prioriteit voor personen die een bedreiging vormen voor de openbare orde of nationale veiligheid.
- Nauwere Europese samenwerking tussen de Europese Commissie, de Europese Dienst voor Extern Optreden (EEAS) en lidstaten die bereid zijn om gezamenlijk op te treden, onder meer via een gezamenlijke missie op administratief niveau naar Afghanistan.
“Zonder sluitende terugkeer faalt elk asiel- en migratiebeleid. De EU moet een duidelijk signaal geven: wie geen recht heeft op bescherming of verblijfsrecht in Europa en op de koop toe onze samenleving bedreigt, moet terugkeren.”
Minister Van Bossuyt wil nog dit jaar tastbare vooruitgang binnen het Europese High-Level Network on Return en andere Europese fora, zodat het Europese terugkeerbeleid vooruitgang boekt.
Zorgwekkende cijfers
De nood aan actie is hoog. De helft van de Afghaanse asielaanvragen wordt afgewezen. Vandaag verblijven nog 2.815 Afghanen in Belgische opvangcentra. Daarnaast is er ook een veiligheidsproblematiek met een deel van deze groep in onze federale opvangcentra.
“In 2024 stonden Afghanen op de tweede plaats qua aantal daders van ernstige incidenten in onze opvangcentra”, aldus Anneleen Van Bossuyt. “Dat kunnen we niet blijven negeren.”
Ze verwijst ook naar de problemen buiten de centra, zoals de recente steekpartijen in Antwerpen en Roeselare.
Europees momentum
Met de steun van 20 lidstaten wil België nu het voortouw nemen om het dossier in beweging te brengen.
“Dit is het momentum”, zegt minister Van Bossuyt. “We hebben een duidelijke en krachtige boodschap gestuurd aan de Europese Commissie: we kunnen ons geen stilstand meer veroorloven. Het is hoog tijd voor een kordate en gezamenlijke aanpak, zodat Europa opnieuw grip krijgt op migratie en veiligheid.”
